در گفتگوی اختصاصی با مسیول فرهنگخانه افغانستان در قم :
زهره مهرنوروزی -فرهنگ و دین ما با کشور همسایه افغانستان در هم تنیده است این قرابت فرهنگی باعث شده است که مردم افغانستان برای مدتی ایران حداقل تا زمان ثبات سیاسی در سرزمین شان ایران را به عنوان کشور میزبان برگزینند اما دختران مهاجر افغانستان برای رسیدن به آگاهی و آگاهی طلبی در قم موسسه ای به نام فرهنگخانه جوان افغانستان ایجاد کرده اند تا با اگاهی طلبی و آگاهی بخشی برای آباد کردن کشورشان افغانستان برای آینده قدم مثبتی بردارند چون آینده افغانستان در دست همین جوانان خواهد بود برای آشنایی بیشتر با این موسسه گفتگویی را با مسئول جوان این موسسه یعنی خانم فاطمه راشدی انجام شده است که می خوانید:
*در ابتدا یک بیوگرافی کوتاهی ازخودتان بفرمایید؟
فاطمه راشدی‌ام؛ یک دختر مهاجر که در شهر قم به دنیا آمده است. پدربزرگم برای تحصیلات حوزوی به ایران مهاجرت کرد و من از داستان مهاجرت چیزی در یاد ندارم. تحصیلاتم را در دبیرستان تمام کردم و در آستانه ورود به تحصیلات آموزش عالی ام. در کنار درس و تحصیل می‌نویسم و به نوشتن علاقه دارم و دوست دارم برای فرهنگ و اجتماع خودم قدم بردارم و کاری کنم.
*موسسه را معرفی کنید و بفرمایید از که سالی تاسیس شده و که اهدافی را دنبال می کند؟
فرهنگخانه جوان افغانستان نخستین تشکل فرهنگی برای دختران نوجوان و جوان مهاجر در ایران است که به شکل مستقل، خودجوش و هدفمند برای پاسخگویی به نیازهای فکری، فرهنگی و هنری بانوان مهاجر در سراسر ایران راه‌اندازی شده است.
فرهنگخانه جوان تشکلی است که استقلال فکری دارد و به هیچ نهاد، ارگان و سازمان افغانستانی و غیرافغانستانی وابسته نیست. تمامی گردانندگان و پیش‌برندگان فرهنگخانه جوان، دختران نوجوان و جوان افغانستانی هستند که با تکیه بر توانایی های خودشان این کار را انجام می‌دهند.
جرقه پیدایش این جمع به سقوط حکومت ۲۰ ساله افغانستان برمی‌گردد و اتفاقات و تحولات سیاسی که پیش آمد. زمانی که حکومت ۲۰ ساله افغانستان سقوط کرد و اوضاع سیاسی به یکباره تغییر کرد نوجوانان و جوانان افغانستان آکنده از غم، اندوه و خشم شدند چرا که آرزوها و امیدهای خود را برای سازندگی و خدمت در افغانستان بربادرفته می‌دیدند.
در این هنگام برخی از نوجوانان و جوانان مهاجر در ایران با حمایت و تشویق افرادی که خارج از جامعه مهاجران در ایران بودند وارد تجمعات و تظاهرات خیابانی شدند که عمدتا غیرقانونی انجام شد.
در چنین وضعیتی، ما دختران مهاجر با همفکری پیشکسوتان فرهنگ و هنر جامعه مهاجر به این نتیجه رسیدیم که ابراز خشم خیابانی که تجلی احساسات آنی و زودگذر است نه مطلوب است نه کارگشا. تصمیم گرفتیم به جای برون‌فکنی و تخلیه احساسات با شعار و تظاهرات، قدم‌های زیربنایی برداریم و خودمان را برای فردای افغانستان آماده کنیم. پس گرد هم آمدیم و فرهنگخانه جوان افغانستان را پایه ریزی کردیم.
هدفمان را هم از آغاز روشن کردیم:
یک. آگاهی‌طلبی و آگاهی‌بخشی؛ یعنی ابتدا خودمان نسبت به مسائل فرهنگی افغانستان آگاه شویم و سپس این آگاهی را به دیگران برسانیم.
دو. گام‌برداشتن به سمت دانایی؛
ما از طریق آگاهی به سمت دانایی می‌رویم و از آگاهی و دانایی به سمت توانمندسازی در حوزه های فرهنگی و اجتماعی حرکت می‌کنیم.
تشخیص ما این است که تحولات جوامع، ریشه در تحولات فرهنگی آنها دارد و برهمین اساس فرهنگ را مبنای خودمان قرار دادیم و نام این جمع را فرهنگخانه جوان افغانستان یعنی جایی برای تحول فرهنگی قشر جوان کشور نامگذاری کردیم.
ما معتقدیم برای رسیدن به صلح و یک سرزمین مقتدر نیاز است که قشر جوان فرهنگ خودش را بشناسد و برای سرزمین خودش راه‌ها و باورهای فرهنگی درستی داشته باشد.
در تابستان سال ۱۴۰۰ به تاریخ ۲۹ مردادماه تقریبا پس از گذشت دو هفته از سقوط کابل فرهنگخانه جوان افغانستان با اعضای مختلفی که از شهرهای قم، تهران، کاشان، شیراز، مشهد و قزوین داشت؛ اعلان موجودیت کرد.
با این تنوع شخصیتی و استقبال خوب، فعالیت خودمان را آغاز کردیم. در شروع به علت شرایط حاکم کرونایی فعالیت‌هایمان را در فضای مجازی شروع کردیم و در مرحله نخست بر آگاهی‌بخشی و پرسش و پاسخ در مورد مسائل روز افغانستان متمرکز شدیم.
*در قم این موسسه تحت حمایت چه سازمان ها و ارگان هایی هست؟
فرهنگخانه جوان افغانستان از همان آغاز کار تا به امروز استقلال خودش را حفظ کرده و سعی دارد آن را حفظ کند. با این‌حال ما برای برگزاری برنامه‌ها و جلسات از همکاری و همدلی برخی از موسسات ایرانی استفاده کردیم.
سازمان حوزه هنری قم در برگزاری کلاس‌ها و کارگاه‌ها با ما همکاری داشت و همچنین در برخی موارد موسسه داستان طلوع جمعه هم همکاری‌هایی انجام داده است.
*جامعه هدف این موسسه چه قشر و چه رنج سنی را شامل می شود؟
جامعه هدف فرهنگخانه جوان، دختران و بانوان نوجوانان و جوان افغانستان به‌خصوص دختران مهاجر است. تاکید ما هم بر رده سنی ۱۵ تا ۲۵ سال است چون این رده سنی دارای دغدغه‌ها، نگرانی‌ها و خواسته‌های فکری و ذهنی نزدیک به هم هستند و یکدیگر را بهتر درک می‌کنند. با فاصله‌گرفتن از این رده با یک گسست و فاصله فکری در جامعه مواجه می‌شویم. هرچند براین گروه سنی تاکید داریم، اما از ورود افراد دغدغه‌مند با گروه‌های سنی مختلف استقبال و همکاری می‌کنیم. با این حال اهتمام ما برای دغدغه‌های فکری و فرهنگی دختران این رده سنی است چرا که جامعه افغانستان در حوزه زنان کم‌توجهی انکارناپذیر و تاسف‌باری نسبت به دختران نوجوان نشان داده است.
*این موسسه چه خدماتی ارایه می دهد؟
فرصت گفت و گو و انتقال اندیشه در حوزه‌های مختلف فرهنگی و هر آن چیزی که نیاز و پرسش برای نوجوان است فراهم کردیم تا فرصتی باشد که نوجوان و جوان برای پاسخ پرسش خود با کارشناسان و متخصصان در حوزه‌های مختلف گفت و گو کند و به رویکردی راهگشا دست پیدا کند.
در راستای توانمندسازی هم، کارگاه‌های مختلفی که متناسب با نیازها و علاقمندی‌های نوجوان و جوان مهاجر بود برگزار کردیم: مانند زبان انگلیسی، نویسندگی، شعر، نقاشی، فن بیان و عکاسی.
همچنین فرهنگخانه برنامه‌های ویژه‌ای روزهای مختلف هفته است که این‌طور نامگذاری کردیم:
شنبه‌های فرهنگ
یکشنبه‌های طنز
دوشنبه‌های شعر و احساس
سه‌شنبه‌های سینما و تئاتر
چهارشنبه‌های روایت
پنج‌شنبه‌های گفت و گو
این ویژه‌برنامه‌های هفتگی تاکنون با حضور کارشناسانی همچون کبری حسینی بلخی (شاعر آیینی و مطرح در جامعه مهاجر)، فرشته احمدی (کارآفرین مهاجر)، مرتضی شاهترابی (نویسنده و پژوهشگر)، فرزانه زکی (بازیگر تئاتر)، هانیه ناطقی (داستانویس)، شایسته عرب (نویسنده و کارآفرین مهاجر) و منصوره اکبری برگزار شده است.
فرهنگخانه جوان افغانستان در کنار برنامه‌های ویژه هفتگی خود ویژه برنامه‌ای با نام “به وقت کابل” دارد که در هر فصل با محوریت یک موضوع روزآمد برگزار می‌شود و تاکنون پنج نشست از این ویژه برنامه برگزار شده است.
نشست اول: نمازگاه گل سرخ بزرگداشت شهدای نمازگزار افغانستان در حملات تروریستی به مساجد
نشست دوم: استبداد زبانی در افغانستان پاسداشت زبان و ادب فارسی با حضور نادر احمدی نویسنده و پژوهشگر مهاجر ساکن استرالیا
نشست سوم: ادبیات کودک و نوجوان مهاجر
نشست چهارم: وضعیت دانشگاه‌های افغانستان در حال حاضر با حضور دکتر عبدالقادر کمالی استاد دانشگاه از کابل
نشست پنجم: بزرگداشت دختران شهید آموزشگاه کاج کابل، با موضوع زن، آگاهی و دانایی.
فرهنگخانه جوان افغانستان جشنواره‌های هنری و فرهنگی نیز برگزار می‌کند که اولین دوره جشنواره رودابه در بخش عکس برگزار شد.
جایزه‌ی ویژه‌ای هم در فرهنگخانه طراحی کرده‌ایم که جایزه «چهل دختران» نام دارد و هر سال به یکی از بانوان فرهیخته که کارهای چشمگیری برای دختران و زنان جامعه افغانستان انجام داده است اهدا می‌کنیم.
از تابستان سال ۱۴۰۱ هم کارگاه و پویش مطالعاتی افغانستان‌شناسی را برگزار کردیم که تا حالا سه دوره اش برگزار شده است و سفرنامه‌ها، ادبیات و تاریخ افغانستان در آن مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
*چه تعداد تا کنون از این موسسه خدمات دریافت کرده اند؟
ما در مورد ارائه خدمات هیچ وقت اقدام به آمارگیری جمعیتی نکردیم و نمی‌کنیم و تاکیدی هم نداریم. بلکه انرژی و وقت خودمان را بر کیفیت محتوا می‌گذاریم و به همان متمرکزیم. پس نمی‌توانم آماری به شما ارائه کنم. همچنان که قبل‌تر اشاره کردم دامنه تاثیرگذاری فرهنگخانه جوان افغانستان شهرهای مختلف و جمعیت متنوع است.
*آیا برنامه ای برای ارتقای این موسسه در نظر گرفته شده است؟
گردانندگان فرهنگخانه جوان همگی بر این باورند که هر روز باید بهتر از دیروز باشد و برای بهترشدن و حرکت رو به رشد باید تلاش کنیم. به طور طبیعی برنامه‌های مختلفی هم در این راستا داریم و پیش‌بینی‌های لازم را کرده‌ایم، اما نیازمند کمک و همکاری از سوی اعضا، دوستان و همکاران خود هستیم. چشم‌انداز ترسیم شده ما این است که فرهنگخانه به عنوان یک تشکل فرهنگی مهم در حوزه زنان در جامعه افغانستان تعیین کننده و تاثیرگذار باشد و بتوانیم آن را به داخل افغانستان هم انتقال بدهیم.
* عضویت در این موسسه چه شرایطی لازم است؟
فرهنگخانه جوان افغانستان دو نوع عضویت دارد: عضویت اصلی و عضویت افتخاری. کسانی عضویت اصلی خواهند داشت که تمام این شرایط را داشته باشند: از جامعه زنان و دختران اهل افغانستان باشند، در رده سنی ۱۵ تا ۲۵ سال باشند، به اساسنامه فرهنگخانه جوان افغانستان پایبندی و در برنامه‌ها مشارکت فعال داشته باشند.
کسانی که یکی از این شرایط را نداشته باشند می‌توانند عضویت افتخاری ما بمانند.
*این موسسه چه مشکلاتی دارد و چه انتظاری از مسئولین قم دارد؟
انجام‌دادن کار مستقل بدون وابستگی به نهاد و ارگان‌های خاصی با شرایط اجتماعی و اقتصادی کنونی کاری دشوار است. برای هر مورد و کاری نیاز به بودجه است، اما ما سعی کردیم با اتکا بر توانایی‌های شخصی و فردی اعضا فعالیت‌های خودمان را پیش ببریم.
توقع ما این است که اگر جایی از مسئولان برای همکاری و برگزاری برنامه دعوت می‌کنیم حمایت و همدلی خود را از ما دریغ نکنند و برای اجرای بهتر ما را یاری کنند.
برای این دختران جوان آینده خوبی آرزو می کنیم امیدواریم روزی شاهد باشیم این دختران عزیز در سرزمین خودشان شاد و سربلند زندگی کنند.
ثبت دیدگاه