مونوریل قم عاقبت بخیر می شود؟

زهره مهرنوروزی /یکی از پروژه های پیچیده قم که با گذشت 12سال از کلنگ احداث آن در ابتدای آغاز به کار دولت دهم همچنان نیمه کاره وبد ترکیب در دل شهر رها شده است. همه ماجرا از آنجا آغاز شد که بعد از جمع آوری ۲۲ پایه نیمه کاره مونوریل از میدان صادقیه تهران  با یک خسارت مالی ۱۲ میلیارد تومانی و نا کام ماندن اجرای این پروژه در پایتخت دولت وقت تصمیم گرفت این پروژه را در قم اجرا و به سرانجام برساند ومسیر احداث بستر رودخانه قمرود انتخاب شد تا هزینه خرید زمین به هزینه پروژه اضافه نشود.قرارگاه خاتم الانبیاه ساخت این پروژه را بر عهده گرفت.

 برای مسیر ۶.۸ کیلومتری هشت ایستگاه از جمله ایستگاه پایانه، فرهنگیان، امام موسی صدر، پل رضوی، پل شهید رجایی، شهید مطهری، در نظر گرفته شد دوایستگاه پل رضوی و شهید مطهری با 80درصد پیشرفت فیزیکی همراه بوده است. همه ستون ها به جز ستون های مقابل حرم حضرت معصومه علیها سلام با هزینه 220میلیارد تومان احداث شد. اما از آنجایی که تعدادی از کارشناسان معماری شهری و تعدادی از شورای سوم با احداث چنین سازه ای در بستر قمرود و مقابل حرم حضرت معصومه مخالف بودند ادامه پروژه با مشکل جدی مواجه شد. چالش ها تا پایان دولت دهم ادامه یافت و بی آنکه این پروژه به سرانجام برسد. دولت یازدهم و دوازدهم به طور کامل این پروژه را تعطیل کرد و تا پایان دولت دوازدهم این پروژه مسکوت ماند و هیچ پولی هزینه نکرد.

مخالف تخریب هستیم

مجتبی ذوالنوری درمصاحبه با خبرگزاری ملت  درباره سرنوشت پروژه مونوریل استان قم گفت: حل مشکلات کنونی این پروژه به سه چیز نیاز دارد که اولین آن اجماع است که در ایجاد اجماع مشکلی وجود ندارد که باید مونوریل تعیین تکلیف شود.

نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: دومین مورد اراده بوده که در این زمینه بیشتر دولتی ها باید ورود کنند و آخری تخصیص منابع است.

وی افزود: متاسفانه امروز اراده ضعیف است و منابع مفقود بوده یا وجود ندارد بنابراین اجماع در این موضوع که باید مشکل مونوریل حل شود وجود دارد ولی اراده ای برای ورود به منظور حل مشکل این پروژه و تامین منابع مورد نیاز در دولت ها وجود نداشته است.

ذوالنوری ابراز کرد: ما به شدت مخالف تخریب پروژه مونو ریل قم هستیم چرا که اگر قرار بود تخریب شود چرا ساخته شد؟ پس دولت باید اقدام به تکمیل آن کند.

وی تصریح کرد: تخریب منوریل قم عقلانی نیست و به معنای هدر رفت منابع خواهد بود لذا معتقدیم این پروژه باید توسعه پیدا کند به این شکل که یک شاخه آن به شهرک پردیسان با سکونت 170 هزار نفر که در آینده به 300 هزار نفر خواهد رسید و سمت دیگر به فرودگاه بین المللی قم ساخته شود لذا مونوریل نه تنها نباید تخریب شود بلکه ادامه باید پیدا کند

رسانه ها مطالبه دائم خود را از طریق شهردارو معاونش دنبال می کردند.

قاری قرآن معاون سابق شهرسازی و امور زیربنایی شهرداری قم در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان قم، یکی از مهمترین عامل توقف پروژه‌ی مونوریل قم، هزینه بسیار بالای آن عنوان کرد که موجب شده هیچ نهاد دولتی و بخش خصوصی توانایی بار مالی آن را داشته باشد.

وی با بیان این که پروژه‌ی مونوریل قم، یک پروژه ملی است و برای پیشروی آن نیازمند اعتبارات ملی هستیم گفت: شهرداری به تنهایی قادر به تامین منابع مالی برای پیشرفت پروژه نیست.

قاری قرآن تصریح کرد: با توجه به این که دولت هزینه‌های زیادی صرف مونوریل کرده است، نمی‌توان طرح را رها کرد، اقدام‌های فنی در طرح مونوریل تقریبا به اتمام رسیده  است.

مونوریل بی مخالف نبود

دور پنجم اعضای شورای اسلامی شهر قم در جلسه رسمی ضمن مخالفت با تصویب لایحه متمم قرارداد مونوریل، ادامه این طرح را به مصلحت مردم قم ندانستند و خواستار مختومه شدن هرچه زودتر پرونده آن شدند.

دولت باید ورود کند

سید مرتضی سقائیان نژاد شهردار قم  در پایان هفتاد و دومین جلسه رسمی شورای اسلامی شهر قم گفت: این نهاد مردمی به تنهایی امکان حل معضل بلاتکلیفی طرح منوریل را ندارد و دولت باید به این موضوع ورود پیدا کرده و آن را ساماندهی کند.

وی  در حال حاضر جلسه‌های مربوط به مونوریل با حضور شهرداری، شورای اسلامی شهر و مسئولان استانی ادامه دارد و پس از رفع اختلافات و مشکل حقوقی این پروژه نتیجه نهایی به مردم و شهروندان اعلام می‌شود.

شهردار قم با تأکید بر نقش دولت در هر چه سریعتر تعیین تکلیف نمودن مونوریل، گفت: چون وضعیت اقتصادی شهرداری مناسب نیست، دولت باید قدم پیش گذارد و قضیه را حل و فصل کند.

رسانه های قم در طی این 6سال بارها به شهرداری قم فشار آوردن تا تکلیف مونوریل قم را روشن کند. اما شهرداری در کنار مونوریل پروژه مترو را دردست انجام داشت، مترو با کمترین مخالف وبه کار خودش ادامه داد، اما مونوریل متوقف شد. برای خیلی ها اظهرمن الشمس بود که این پروژه مونوریل رنگ و بوی سیاسی دارد.

تا اینکه در آستانه سفر دولت سیزدهم به قم از سوی کارگروه های مشورتی و نظارتی نماینده مردم قم امیرآبادی فراهانی یکی از اولویت های قابل طرح در این سفر تعین تکلیف این پروژه تاریخی عنوان شد.

مونوریل جایگزین خط B مترو قم می‌شود

وزیرکشور پس از جلسه با مدیریت شهری قم از تعیین تکلیف مونوریل قم برای ادامه مسیر تا پردیسان خبر داد و گفت: مونوریل جایگزین خط B مترو این استان می‌شود.

وحیدی با اشاره به بحث‌های صورت گرفته در این جلسه در رابطه با سرنوشت پروژه مونوریل گفت: مونوریل می‌تواند جایگزین خط B متروی قم شود.

وی با اشاره به بررسی گزینه‌های احتمالی برای ادامه مسیر مونوریل اضافه کرد: درباره نحوه ادامه این پروژه صحبت‌هایی صورت گرفت. به عنوان مثال ممکن است ادامه پروژه روی سطح زمین اتفاق بیفتد.

وزیر کشور با اشاره به اینکه در حال حاضر نمی‌توان برای تعیین تکلیف مونوریل قم زمان خاصی اعلام کرد افزود: مهم این است که به راه‌حل‌هایی رسیده‌ایم و باید این راه حل‌ها را پیش ببریم.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پس از بازدید از پروژه نیمه تمام مونوریل قم با بیان اینکه تعیین و تکلیف این پروژه برای دولت بسیار مهم است ادامه داد: این پروژه از سرمایه‌های ملی و حتی فرا ملی است و نباید اینگونه رها شود.

ضرغامی با بیان اینکه تمام زیرساخت‌های این پروژه آماده است افزود: متوقف شدن چنین پروژه‌هایی برای کشور خوب نیست و یکی از بحث‌های جدی ما در سفر به قم جمع بندی نسبت به منوریل و روشن شدن این پروژه است.

اما در جلسه شورای اداری قم چه گذشت؟

در این جلسه که در دهم دی ماه برگزارشد رییس جمهورمونوریل قم  را از اقدامات پیش روی دولت دانست و با بیان اینکه اتمام تمام پروژه‌های نیمه تمام کشور ده‌ها سال به طول می‌انجامد، خاطرنشان کرد: باید با اولویت‌سنجی ها، نسبت به اتمام پروژه‌های نیمه تمام حرکت کرده، سرمایه گذاران را به سمت اتمام این پروژه‌ها سوق دهیم.

وی گفت: عده ای معتقد هستند که این پروژه‌ باید متوقف شود اما این درست نیست باید با جذب سرمایه گذارداخلی این پروژه را به سرانجام رساند.

6ماه زمان دیگربرای تعیین تکلیف مونوریل

حسین اسلامی زمان بررسی کارشناسی درباره تعیین تکلیف مونوریل را شش ماه اعلام کرد و تأکید کرد: حالا که قرار است باز از سرمایه مردم برای راه‌اندازی مونوریل هزینه شود باید کارشناسان به‌صورت علمی این پروژه را بررسی کرده و بازنگری کنند.

وی اسلامی در حاشیه بیست و دومین جلسه رسمی و علنی شورای اسلامی شهر قم به مصوبات سفر رئیس‌جمهور به شهر قم اشاره کرد و اظهار داشت: جایگزینی مونوریل به‌جای خط دو مترو باید با دقت بررسی و کارشناسی شود.

وی تعیین تکلیف مونوریل را یکی از اولویت‌های شهر قم دانست و افزود: مونوریل باید تعیین تکلیف شده و در صورت امکان راه‌اندازی شود اما از آن به‌جای خط دو مترو نمی‌توانیم استفاده کرده و خط دو مترو باید اجرایی شود.

رئیس شورای اسلامی شهر قم زمان بررسی کارشناسی درباره تعیین تکلیف مونوریل را ۶ ماه اعلام کرد و تأکید کرد: حالا که قرار است باز از سرمایه مردم برای راه‌اندازی مونوریل هزینه شود باید کارشناسان به‌صورت علمی این پروژه را بررسی کرده و بازنگری کنند.

وی تصریح کرد: باید مشخص شود مونوریل در چه مسیری بیشترین بازدهی را داشته تا بتوانیم از این فرصت حمل‌ونقلی به‌درستی و در جای خودش استفاده کنیم اما تأکید می‌کنم مونوریل نمی‌تواند جای خط دو مترو را بگیرد.

اسلامی مسیرهای احتمالی مونوریل را موردبررسی قرارداد و خاطرنشان کرد: چنانچه مونوریل بخواهد از ۷۲ تن به سمت حرم اجرا شود که نمی‌تواند پردیسان را پوشش دهد و چنانچه به سمت پردیسان و الحاقی ۵۶۰ هکتاری طراحی شود بازهم نمی‌تواند جایگزین خط دو مترو شود.

وی ادامه داد: جایگزینی مونوریل با خط دو مترو به نفع مردم نبوده و باید تلاش کنیم هر دو را داشته باشیم و با تکمیل هر دو پروژه سیستم حمل‌ونقلی پیشرفته‌ای را برای آینده مردم طراحی و اجرا کنیم.

حال باید منتظر بود و دید این پروژه جنجالی پرچالش کی به سرانجام می رسد کی عاقبت به خیر می شود؟

این گذشت، اما امیدواریم دیگر این دست پروژه ها وبا کمترین مطالعات کارشناسی شده به قم تحمیل نشود قم شهر آزمون و خطای مقامات نیست.امروز دیگر از احمدی نژاد بانی این پروژه که در عرصه سیاسی کشور کمرنگ شده است خبری نیست، اما مونوریل رها شده با این ظاهری نا زیبا  برای قم است و کاش درست درس عبرتی باشد برای دیگران.